Ons land was in 2020 verdeeld over verschillende kampen wanneer het om mondkapjes ging. Er waren mensen die maar niet konden begrijpen dat de overheid dit tot december niet verplicht stelde, maar ook mensen die het als schijnveiligheid zagen en het er niet mee eens waren. In september 2020 werd de knoop echter toch doorgehakt door het kabinet en gingen ze akkoord met een dringend verzoek om mondkapjes te dragen in publieke ruimtes. Toen dit ook juridisch hard kon worden gemaakt, werd het in december een mondkapjesplicht. Hoewel de plicht er nu inderdaad is, zijn er alsnog verschillende kampen in Nederland. Maar wat zegt de wetenschap hierover?
Zijn mondkapjes effectief in de strijd tegen het coronavirus?
Niet alleen in Nederland waren de meningen lange tijd (en nog!) verdeeld. Ook in heel veel andere Europese landen waren ze eerst terughoudend met het invoeren van een mondkapjesplicht om het Covid-19 virus in te dammen. Was er geen sprake van een grove schending van de grondrechten? En was dit advies eigenlijk wel wetenschappelijk onderbouwd?
Het grote voordeel van het feit dat corona inmiddels al een jaar wereldwijd bekend is, is dat er inmiddels ook al veel onderzoeken zijn gedaan. Zowel naar het samenstellen van een werkend vaccin als de noodzaak om persoonlijke beschermingsmaatregelen te treffen om het virus tegen te gaan.
Bij een grootschalige analyse in de Verenigde Staten is duidelijk gebleken dat je door het dragen van een mondkapje de kans op besmetting enorm kunt terugdringen. Onderzoekers spreken zelfs van een afname van de hoeveelheid besmettingen met circa 85 procent. Hierbij geldt wel dat de mondkapjes op de juiste manier worden gedragen. Wel is ook duidelijk geworden dat het hierbij niet direct om medische mondkapjes hoeft te gaan. Niet-medische mondkapjes kopen en zelfs ook zelfgemaakte mondkapjes kunnen helpen om besmetting te voorkomen. Wel moet er ook een kleine kanttekening worden gemaakt. Uit het onderzoek blijkt namelijk ook dat zelfs de meeste kwalitatieve mondkapjes niet alle virusdeeltjes tegen kunnen houden. Wel is de kans dan alsnog groot dat je minder ziek wordt van het virus, omdat je simpelweg ook minder deeltjes binnen hebt gekregen.
Hoe gebruik je een mondkapje?
Goed gebruik van een mondkapje draagt zeker bij aan een betere bescherming tegen het virus. Helaas blijkt het hier ook vaak mis te gaan. Je ziet enorm vaak mensen met een mondkapje onder hun neus of zelfs op hun kin lopen. Daarnaast dragen veel mensen continu hetzelfde kapje. Ze wassen ze niet en gooien ze ook niet weg na ieder gebruik. Daarom heeft de WHO enkele simpele richtlijnen opgesteld, zodat je zeker weet dat je het kapje op de juiste manier draagt. Deze zijn in een notendop:
- Was altijd goed je handen vóór en na het dragen van een mondkapje.
- Zorg ervoor dat het kapje de mond en de neus goed afdekt. Bekijk daarnaast ook of het kapje voldoende aansluit aan de zijkanten en pas het kapje aan indien nodig.
- Tijdens het gebruik raak je het mondkapje niet meer aan de voorkant aan. Anders komen de eventuele virusdeeltjes alsnog op de handen, waardoor je ziek kunt worden. Zet het kapje daarom altijd af door het kapje aan de touwtjes beet te pakken.
- Gooi het mondkapje in de vuilnisbak na gebruik of stop deze bij wasbare kapjes direct in de wasmachine na gebruik. Gebruik een mondkapje nooit twee keer!
- Sommige mensen trekken het mondkapje onder hun kin wanneer ze de trein uitstappen of als ze een winkel uitlopen. Zo kunnen ze hem weer gemakkelijk opzetten wanneer het wél nodig is. Dit is echter geen goed idee. Als je het mondkapje onder je kin trekt, dan kunnen de virusdeeltjes die zijn opgevangen alsnog in het gezicht terecht komen. Hou het kapje daarom continu op of zet deze af en vervang het vervolgens voor een nieuw exemplaar.